کاربرگ های فصل چهارم مطالعات اجتماعی- دروس۴ تا ۷

 کاربرگ­های فصل چهارم – نظام اقتصادی

  مقدمه

 کاربرگ­های مطالعات اجتماعی همانند یک «کتاب کار» می­باشد؛ اما به دلیل آن که در قالب برگه­های جداگانه، نه بصورت مجموعه، در اختیار دانش آموزان قرار می­گیرد به آن «کار برگ» می­گوییم. از این برگه­ها که حاوی نکات مهم هر درس است، می­توان حدّ اقل در سه مورد از فرایند آموزش بهره برد:

الف- تدریس: معلم قبل از تدریس ازگروه­های درسی می­خواهد در زمانی مشخص متن درس را بخوانند، در باره­ی متن آن با هم بحث کنند و سپس در باره­ی پاسخ­های درست همفکری کنند و در نهایت هر گروه یک برگه را پاسخ دهد.

ب- ارزشیابی: در پایان تدریس، دبیر برگه­ها را در اختیار دانش آموزان قرار می­دهد و از آنها می­خواهد که به سؤالات پاسخ دهند. از آنجا که اغلب سؤالات عینی هستند تصحیح آنها طول نمی­کشد و معلم می­تواند به سرعت نقاط ضعف و قوت تدریس خود و همچنین میزان یادگیری دانش آموزان را تشخیص دهد.

ج- کار در خانه: بعضی دانش آموزان به تمرین و مرور بیشتری نیاز دارند و یا به زبان ساده­تر از لحاظ درسی نسبت به بقیه ضعیف­تر هستند. معلم می­تواند در پایان کلاس برگه­ی مربوط به درس را در اختیار چنین دانش آموزانی قرار داد و از آنها خواست که در منزل، پس از مطالعة درس، به آنها پاسخ دهند.

بدیهی است که دبیران محترم و حاذق، خود می­توانند راه­های گوناگونی برای استفاده و حتی تکمیل کاربرگ های حاضر ارایه دهند. در حال حاضر کاربرگ­های فصل سوم در اختیار همکاران قرار می­گیرد و امید است با مساعدت همکارانِ گروه علوم اجتماعی، بقیه­ی فصل­ها نیز آماده و روی سایت قرار گیرد.

          کار برگ درس چهارم-  نظام اقتصادی و نظام اجتماعی

سؤالات عینی

1- عبارت های مرتبط را به یکدیگر وصل کنید.

                     الف                                                                                                                                                ب

       - تضاد طبقاتی                         -رشد سریع صنعت

      - ارزش شدن پول                       -قاعده ی مالکیت

        -فروپاشی نظام کمونیستی شوروی   -  تحول نظام اقتصادی

                                                       -ضعف معنویت و وجدان

2- در همه ی جوامع قدیم و جدید، پول به عنوان یک ارزش اساسی تبدیل شده است. ( ص- غ )

3- اختراع یک ابزار و ورود آن به زندگی مردم، معمولآ تغییری در نظام اجتماعی کل، به دنبال   ندارد.(ص- غ)

4- حفظ حیات مادی جامعه، یکی از پیامد­های مناسب نظام اقتصادی است.( ص-غ )

5- مصلحان جامعه با رواج پول در جوامع جدید، مخالف هستند. (ص- غ )

6- ارزش شدن پول از پیامد­های مناسب نظام اقتصادی است.( ص- غ )

7- گاهی قاعده­ی ------------ موجب می شود که جامعه به دو بخش فقیر و ثروتمند تقسیم شود.

8- ورود سریع صنعت به کشورهای-------------، بدون تغییر دیگر خرده نظام ها در این کشورها، شورش­ها و تحولات مداوم را به دنبال داشته است.

9- در چه صورتی می توان از ضعف و مرگ وجدان و معنویت، سخن گفت؟

    الف- رشد سریع نظام اقتصادی       ب- تضاد طبقاتی

     ج- رواج پول پرستی              د- اقتصاد مبتنی بر پول

10- دلیل فروپاشی نظام کمونیستی شوروی چیست؟

    الف- عدم تعادل میان رشد صنعت کشور و ثبات نظام سیاسی آن

     ب- رشد سریع اقتصادی و ایجاد تضاد طبقاتی در جامعه

     ج- پول به عنوان یک ارزش اساسی در جامعه تبدیل شده بود.

     د- نظام اقتصادی و ایجاد تحول نظام اجتماعی کل

سوالات تشریحی درس چهارم 1-    پیامد های مناسب و نامناسب نظام اقتصادی را بنویسید. 2-    با ذکر یک مثال، تآثیر نظام اقتصادی را در ایجاد تحول در جامعه، توضیح دهید. 3-    اگر صنعت به سرعت بر روابط اقتصادی یک کشور تآثیر گذارد، چه مشکلاتی  برای جامعه پیش می­آید؟ چرا؟ 4-    دلیل فروپاشی نظام کمونیستی در کشور شوروی سابق، چه بود؟ 5-    تضاد طبقاتی را به عنوان یکی از پیامد­های نامناسب نظام اقتصادی، توضیح دهید. 6-    پیامد تضاد طبقاتی چیست؟ 7-    رواج پول پرستی یا ارزش شدن پول را به عنوان یکی از پیامد­های نامناسب نظام اقتصادی، توضیح دهید. کاربرگ درس پنجم - نظام اقتصادی و فرد  (1) سوالات عینی 1.     افراد همواره در نظام اقتصادی، مصرف کننده هستند ولی در همه ی دوره­های زندگی شاغل نیستند. ( ص- غ ) 2.     در روزگارما، منزلت اجتماعی، قدرت و نفوذ و امکانات مالی تا حدّ زیادی به ---------- فرد بستگی دارد. 3.     یکی از وجوه بزرگ سال شناخته شدن جوان، داشتن شغل است. ( ص- غ ) 4.     امروزه، فردی که در بازار مشغول به کار است، به راحتی خواهد توانست در طراحی ماشین های کارخانه­ای فعال شود.( ص- غ ) 5.     انتخاب شغل، حتی در تربیت فرزندان و انتخاب همسر، تآثیر می گذارد (ص- غ). 6.     فرد با --------- شدن، می تواند دست در جیب خود کند و استقلال بیشتری داشته باشد. 7.     افراد بخش اعظم اوقات زندگی خویش را به فعالیتی در قالب یک --------- مشغول هستند. 8.     ممکن است افرادی در دیگر قلمروهای زندگی خود شکست خورده اند، ولی با موفقیت در --------- و -------- حاصل از آن، توانسته­اند شکست ها را جبران کنند. 9.     انتخابِ -------- در زندگی، انتخابی بسیار اساسی است که بر همه ی وجوه زندگی، آینده ی فرد اثر می گذارد. 10.            انتخابی بسیار مهم و اساسی که بر همه ی وجوه زندگی آینده ی فرد اثر می گذارد،  انتخابِ --------- است.      الف- دوست     ب- شغل     ج- همسر    د- محل تحصیل 11- کدام گزینه از آثار اشتغال بر زندگی فرد نیست؟     الف- استقلال                  ب- رضایت شغلی       ج- بزرگ سال شناخته شدن       د- مصرف کننده بودن

12- "برای معلم بهترین عرصه ی بروز خلاقیت، همان کلاس و تدریس و آزمون است." بیانگر کدام گزینه است؟

الف- منزلت اجتماعی و شغل     ب- رضایت شغلی و تدریس

ج- بروز خلاقیت و شغل           د- استقلال و شاغل بودن

13- قدرت و نفوذ پلیس در جامعه، ناشی از چیست؟

 الف- قدرت بدنی وی       ب- اسلحه ی پلیس

 ج- شغل وی                 د- همه ی موارد

14- چرا "رضایت از شغل" یکی از جنبه­های مهم سعادت فردی محسوب می شود؟

    الف- افراد بخش اعظم اوقات خویش را به فعالیتی در قالب یک شغل مشغول هستند.

     ب- رضایت، از شغلِِِِِ مناسب حاصل می شود.

    ج- سعادت فردی می تواند شکست در دیگر قلمرو های زندگی را جبران کند.

     د- رضایت از شغل، موجب می شود که فرد، در تمام قلمروهای زندگی خود موفق شود.

سوالات تشریحی

15. رابطه ی فرد و نظام اقتصادی به چند گونه است؟ توضیح دهید.

16. نتایج و آثار شغل و شاغل شدن را نام ببرید.

17. "استقلال" را به عنوان یکی از آثار اشتغال توضیح دهید.

18. در روزگار ما، منزلت اجتماعی، قدرت و نفوذ و برخورداری از امکانات مادّی تا حد   زیادی به چه عاملی بستگی دارد؟ با ذکر مثال.

19.  چرا رضایت از شغل، یکی از جنبه های مهم سعادت فردی است؟

20. رضایت شغلی، از چه شغلی حاصل می شود و چه اهمّیتی دارد؟

21. در روزگار ما،  یکی از راه­های اصلی بروز خلاقیت چیست؟ با ذکر یک مثال.

22. چرا انتخاب شغل در زندگی، انتخابی بسیار مهّم است؟

23. فردی که شغل خود را برای مدّت نسبتآ طولانی از دست می­دهد، اگر متآهل باشد، چه تغییراتی در وضعیت او در خانواده به وجود خواهد آمد؟

24. شغل آزاد و معلمی را از لحاظ منزلت اجتماعی و برخوراری از امکانات مادی با یکدیگر مقایسه کنید.

              کاربرگ درس ششم-  نظام اقتصادی و فرد(2)

سوالات عینی

1- اولین شرط انتخاب شغل، کدام گزینه است؟

    الف- استعداد و توانایی       ب-علاقه  

   ج- توصیه ی پدر و مادر 

    د- مهارت

2- "کاشی کار باید نحوه ی چیدن کاشی و تراز کردن آنها را بداند" ، به کدام گزینه مرتبط است؟

    الف- استعداد و توانایی     ب- آموزش    ج- علاقه     د- مهارت 

3- فردی که اطاعت از دستورات مدیران، جزء تصور وی از خودش است؛ اگر به مدیریت یک اداره منصوب شود، در کار خود موفق نخواهند بود. چرا؟

    الف- عدم علاقه به شکل جدید        

     ب- عدم تناسب شغل با خویشتن پنداری فرد

    ج- محیط اجتماعی نا مناسب   

     د- عدم تناسب مهارت فرد با شکل جدید

4- مشاغل رانندگی و مهندسی، به ترتیب به کدام استعداد و توانایی نیازمندند؟

    الف- بدنی- ذهنی        ب- ذهنی- بدنی

    ج- بدنی- بدنی           د- ذهنی- جسمانی

5- مشاغل زیر را به استعداد و تواناییِ مربوط به خود، وصل کنید.

        شغل                      استعداد

    - بازاری            - حس همدردی و دل سوزی بسیار

   - کارگری          - روحیه ی خطر کردن و حسابگری

    - پرستاری         - هوش نسبتآ بالا و صبر و حوصله

    - معلمی           - توانایی جسمی و روحیه ی انجام کارهای یکنواخت

    - خلبانی

6- مهارت اولین شرط انتخاب موفقیت آمیز شغل است. ( ص-غ )

7- اگر فردی به این تصور از خود دست یابد که کارمند ساده ی یک اداره بشود، اما به مقام مدیریت اداره برسد، بسیار خوشحال و در کار خود موفق خواهد بود. ( ص-غ )

8- اگر فردی باهوش و استعداد بالا، شغلی را انتخاب کند که به هوش و توانایی کم تری نیاز دارد، در شغل خود موفق نخواهد بود. ( ص-غ )

9- موافقت خانواده و همسر با شغل انتخابی فرد، یکی از عوامل موثر بر انتخاب شغل است.         ( ص-غ )

10- محاسبه مقاومت پایه ها و تعیین نوع پی ریزی و آهن و مصالح، از استعداد­ها و توانایی­های لازم برای شغل مهندسی ساختمان است.( ص-غ )

11- فردی از یک خانواده ی اشرافی  و ثروتمند، اگر با علاقه و استعداد، شغل گاوداری یا آهنگری را انتخاب کند، به احتمال زیاد در شغل خود موفق نخواهد بود.( ص-غ )

12- عوامل عمده در انتخاب شغل عبارتند از: علاقه، استعداد، مهارت،--------- محیط و شرایط اجتماعی.

13- هر فردی با زندگی در اجتماع به تصوری از خود و از آن چه باید بشود، دست می یابد که به آن ---------- می گویند.

14- امروزه اغلب مهارت های ذهنی، از طریق ---------- به دست می آید.

15- آشنایی با امور روانی انسان ها و سازمان ها و تشکیلات و مهارت استفاده از انسان­ها، از مهارت­های مورد نیاز شغل --------- است.

سوالات تشریحی

16- عوامل عمده در انتخاب شغل را نام ببرید.

17- اگر کسی بدون علاقه، شغلی را انتخاب کند، با چه مشکلاتی رو به رو   می شود؟

18- رابطه­ی استعداد و توانایی فردی را با انتخاب شغل توضیح دهید.

19- رابطه­ی خویشتن پنداری را با موفقیت یا عدم موفقیت در شغل انتخابی، مورد بررسی قرار دهید.

20- برای هر یک از مشاغل پرستاری و کارگری، چهار استعداد و توانایی برشمارید.

21- مهارت بر چند نوع است؟ برای هر کدام دو مثال بنویسید.

22- مهارت از چه راه هایی به دست می آید. با ذکر مثال

23- منظور از "خویشتن پنداری" چیست؟

24- فردی که  تبعیت از دستورات مدیران، جزء تصور وی از خودش است، به مقام مدیریت یک اداره می رسد؛ آینده ی شغلی وی را چگونه ارزیابی می کنید؟

25- بین هوش فرد با شغل مورد نظرش، چه رابطه ای باید برقرار باشد؟

26- با ذکر مثالی، تاثیر محیط اجتماعی را بر انتخاب شغل افراد، نشان دهید.

                  کاربرگ درس هفتم- آسیب­های نظام اقتصادی

سؤالات عینی

1-    "اتوماسیون" یعنی:

    الف- پرکاری     ب- بیکاری آشکار      ج- بیکاری          د- خودکاری

2-    در چه شرایطی رکود اقتصادی در جامعه اتفاق می افتد؟

   الف- عرضه بر تقاضا پیشی گیرد 

    ب- تقاضا بر عرضه پیشی گیرد

   ج- فعالیت­های اقتصادی کم تر شود 

    د- ناهماهنگی در خرده نظام ها پیش آید

3-    یکی از عوامل اصلی بیکاری در کشورهای در حال توسعه:

   الف- عدم تناسب آموزش با نظام اقتصادی 

   ج- عدم تناسب جمعیت با امکانات اقتصادی

    ب- ماشینی شدن کارها      

     د- رکود اقتصادی و بی رونقی بازار

4-    کدام گزینه جزء زیربنای اقتصادی یک کشور، محسوب نمی شود؟

    الف- سرمایه ی کافی      ج- نیرو های متخصص

    ب- معادن غنی              د- صنایع زیر بنایی

5- نبود زیر بنای اقتصادی مناسب، چگونه موجب بیکاری می­شود؟

    الف- افزایش تقاضا بر عرضه

   ج- سود آوری بیشتر تجارت نسبت به تولید

    ب- رشد مشاغل واسطه ای     

    د- عدم ایجاد مشاغل جدید

6- عدم اشتغال کودکان و پیران، چه نوع بیکاری محسوب می شود؟ بیکاری----------

    الف- آشکار        ب- پنهان          ج- فصلی       د- هیچکدام

7- کدام گزینه، بیکاری پنهان محسوب می شود؟

    الف- لیسانس مهندسی که به رانندگی تاکسی بپردازد.

    ب- بیکاری کشاورزان در فصل زمستان

    ج- مشاغلی مانند: دلالی و کوپن فروشی

    د- عدم اشتغال دانش آموزان و سربازان

8- کدام گزینه، خارج از نظام اقتصادی، علت بیکاری شناخته می شود؟

    الف- عدم تعادل در نظام اقتصادی    

    ج- زیر بنای اقتصادی

    ب- رکود اقتصادی           

    د- عدم تناسب  آموزش با نظام اقتصادی

9- "هنگامی که  نظام اقتصادی به نحوی سازمان یافته باشد که سود آوری تجارت و خرید و فروش بیش از کار تولیدی است"، بیانگر کدام گزینه است؟

    الف- رکود اقتصادی   

    ج- عدم تناسب آموزش با نظام اقتصادی

    ب- عدم تعادل در نظام اقتصادی   

    د- زیر بنای اقتصادی نا مناسب

10- به اشتغالی که در آن از حداکثر استعداد و توانایی فرد استفاده نمی شود، اشتغال کاذب می گویند. ( ص- غ )

11- از آن جا که نظام آموزشی خارج از نظام اقتصادی است، در ایجاد بیکاری تآثیری ندارد. ( ص- غ )

12- معنی بیکاری این است که فرد هیچ کاری نمی کند؛ مانند: کودکان و پیران ( ص- غ )

13- به اشتغالی که در آن فرد مدتی از سال شغلی ندارد، ولی در بقیه ی ایّام ِ سال به آن کار مشغول است، بیکاری فصلی می گویند. ( ص- غ )

14- عبارت های مرتبط را به یگدیگر وصل کنید.

                          وضعیت                 نوع بیکاری

       - لیسانس ادبیات که منشی اداره شود          - آشکار

       - کارگران ساختمانی  در ایام زمستان         - فصلی

       - کوپن فروشی و سیگار فروشی               - پنهان

                                                                                                  - کاذب

15- در کدام شرایط، گرایش افراد به کارهای تولیدی کم می شود؟

    الف- زیر بنای اقتصادی ضعیف     

    ج- عدم تعادل در نظام اقتصادی   

    ب- عدم تناسب جمعّیت با امکانات اقتصادی     

     د- رکود اقتصادی  

16- در کدام شرایط حتی نیرو های کار ماهر نیز بیکار می شود؟

    الف- زیر بنای اقتصادی ضعیف  

     ب- عدم تعادل در نظام اقتصادی

     ج- عدم تناسب جمعیت با امکانات اقتصادی 

      د- رکود اقتصادی

 سؤالات تشریحی

17- شش مورد از آسیب های نظام اقتصادی را نام ببرید.

18- در عُرف، "بیکار" به چه فردی گفته می شود؟ بیکاری آشکار چیست؟

19- بیکاری فصلی را تعریف کنید. با ذکر مثال

20- بیکاری پنهان را تعریف کنید. با ذکر مثال

21- اشتغال کاذب را تعریف کنید. با ذکر مثال

22- انواع بیکاری را نام ببرید.

23- عوامل بیکاری را نام ببرید.

24- یکی از عوامل اصلی بیکاری در کشور­های در حال توسعه، چیست؟ توضیح دهید.

25- تآثیر نظام آموزشی را در ایجاد بیکاری (آشکار و پنهان ) توضیح دهید.

26- اتوماسیون چیست؟ چگونه موجب بیکاری می شود؟

 27- چرا مشاغل واسطه گری در جامعه به وجود آمده اند؟ دو نمونه از این مشاغل را نام ببرید.

28- رکود اقتصادی چیست؟ تاثیر آن را بر بیکاری بنویسید.

29- منظور از زیربنای اقتصادی چیست؟ نبود زیر بنای اقتصادی مناسب، چگونه موجب بیکاری می شود؟

                                                                          پایان