بسمه تعالی
سوالات کتاب جامعه شناسی (1) به صورت درس به درس- بدون پاسخ- تقدیم می گردد
سؤالات تشریحی از متن جامعه شناسی 1
سؤالات درس 1
1- کنشهای انسانی را تعریف کنید و انواع آن را، با ذکر دو مثال برای هر کدام، بنویسید. ص 3
2- آیا تمام فعالیتهایی که در بدن انسان انجام میگیرد، کنش انسانی محسوب میشود؟ چرا؟ با ذکر مثال. ص 3
3- مهمترین ویژگیهای کنش انسانی را نام ببرید. ص 3
4- آگاهانه بودن کنش انسانی به چه معنا است؟ توضیح دهید. ص 3
5- «معنادار بودن» را به عنوان یکی از ویژگیهای کنش انسانی توضیح دهید- یا- چرا کنش انسانی را بدون توجه به معنای آن نمیتوانیم بشناسیم؟ ص 4
6- رابطهی کنش انسانی را با موقعیتهای مختلف، توضیح دهید. با ذکر دو مثال. ص 5
7- کنش انسانی چند نوع پیامد دارد؟ توضیح دهید. با ذکر مثال. ص 5
8- چه تفاوتی بین پیامدهای غیر ارادی و پیامدهای ارادی کنش انسانی وجود دارد؟ ص 6
سؤالات درس 2
1- بسیاری از دانشمندان، تفاوت علوم را در چه میدانند؟چرا؟ ص 8
2- علوم انسانی را تعریف کنید.ص 8
3- چرا با آن که علم پزشکی در بارهی انسان بحث میکند، جزء علوم انسانی محسوب نمیشود؟ ص 8
4- چه تفاوتهایی بین علوم انسانی و علوم طبیعی وجود دارد؟ ص 9
5- موضوع فلسفه (متافیزیک)چیست؟ توضیح دهید. ص 10
6- یک قانون فلسفی نام برده و آن را توضیح دهید. ص 10
7- علوم به چند نوع اصلی تقسیم میشوند؟ نام ببرید. وجه تمایز بین آنان چیست؟ ص 10
سؤالات درس 3
1- چه معیارهایی برای مقایسه و تشخیص اهمیت رشتههای علمی نسبت به یکدیگر وجود دارد. نام ببرید. ص 12
2- بسیاری از خانوادهها برای مقایسه رشتههای علمی با یکدیگر به منظور تشخیص اهمیت و برتری یکی از آنان، از چه ملاکی استفاده میکنند؟ توضیح دهید. ص 13
3- آیندهی یک رشته علمی را کدام عامل تعیین میکند؟ آیا شأن اجتماعی یک شغل در همهی جوامع یکسان است؟ توضیح دهید. ص 13
4- فایدههای علوم طبیعی را بنویسید. ص 14
5- چرا به علوم طبیعی، علوم ابزاری نیز میگویند؟ ص 14
6- چهار نمونه از فواید علوم انسانی را بنویسید. ص 14
7- علوم انسانی با چه نامهای دیگری شناخته میشوند ؟ نام ببرید. ص 15
8- چرا علوم انسانی، «علوم تفهمی» و « علوم انتقادی» نیز نامیده میشوند؟ ص 15
9- با توجه به ملاک «فواید علوم»، علوم انسانی اهمیت بیشتری دارد یا علوم طبیعی؟ توضیح دهید. ص 16
10- علوم طبیعی به چه شرطی وسیلهی رسیدن انسان به عدالت و سعادت، میگردند؟ ص 16
11- اگر هر یک از علوم طبیعی و علوم انسانی دچار مشکل شوند، هر کدام چه پیامدهای خواهند داشت؟ ص 16
12- آیا علوم ابزاری میتوانند مشکل انسان گمراه را حل کنند؟ توضیح دهید. ص 16
سؤالات درس 4
1- کنش اجتماعی را تعریف کنید. با ذکر دو مثال.
2- رابطه ی «کنش انسانی» و «کنش اجتماعی» را بنویسید.
3- آیا کنش اجتماعی فقط به شکل رودررو و به شرط حضور دیگران، اتفاق میافتد؟ با ذکر مثال.
4- منظور از «پدیدههای اجتماعی»چیست ؟ چهار نمونه از پدیدههای اجتماعی را نام ببرید.
5- نخستین پدیده اجتماعی چیست؟ این پدیدهی اجتماعی چه اهمیتی دارد؟
6- با تحقق «هنجارها و ارزشهای اجتماعی» کدام پدیدههای اجتماعی ایجاد میشوند؟ توضیح دهید. با ذکر مثال.
7- ارتباط بین پدیدههای اجتماعی را توضیح دهید. این ارتباط ما را به چه مفهومی رهنمون میسازد؟
8- چه کنشهایی نابهنجار شمرده میشوند؟
9- ارزشهای اجتماعی از چه کنشهایی حمایت میکند و چه کنشهایی را کنترل میکند؟
10- نظام اجتماعی برآیند چیست؟
11- در چه صورتی نظام اجتماعی کلان، انسجام می یابد و در چه صورتی دستخوش تغییر میگردد؟
درس پنجم- علوم اجتماعی
1- معیارهای تمایز علوم را نام ببرید. بسیاری از دانشمندان علوم اجتماعی را بر چه اساسی تعریف کردهاند؟ ص 24
2- چه تعاریفی از علوم اجتماعی ارایه شده است؟ آنها را بنویسید. ص 25
3- نسبت علوم انسانی و علوم اجتماعی را توضیح دهید. ص 25
4- فواید علوم اجتماعی را بنویسید. ص 25
5- چه تفاوتی بین علوم اجتماعی و علوم طبیعی از جهت قدرت پیشبینی وجود دارد؟ ص 25
6- در چه صورتی علوم اجتماعی، نقش علوم ابزاری را ایفا میکند؟ ص 25
7- شش مورد از رشتههای مختلف علوم اجتماعی را نام ببرید. ص27
8- هر یک از شاخههای علوم اجتماعی را تعریف کنید. ص 27- 28
9- جامعه شناسی با کدام یک از شاخههای علوم اجتماعی وجوه مشترک دارد؟ چه تعاریفی از این علم ارایه شده است؟ آنها را بنویسید. ص 28
10- رشتههای فرعی جامعه شناسی را نام ببرید. چهار مورد. ص 28
11- جامعهشناسی خرد و جامعه شناسی کلان را با یکدیگر مقایسه کنید. 28
12- جامعهشناسی، پدیدههای اجتماعی را در چه سطحی میتواند مورد مطالعه قرار دهد؟ ص 28
درس ششم- تاریخچه جامعه شناسی
1. پوزیتیویسم یا اثباتگرایی چیست؟ این جریان همراه با رشد علوم طبیعی، چه تأثیری بر دانش اجتماعی داشت؟ 31
2. بنیان گذار علم جامعه شناسی کیست؟ چرا او در ابتدا این دانش را «فیزیک اجتماعی»، نامید؟ 31
3. موضوع جامعه شناسی اثبات گرا چیست؟ توضیح دهید. 31
4. روش جامعه شناسی اثبات گرا را توضیح دهید. آنان چه نگرشی نسبت به عقل، وحی و دانش اجتماعی پیشینیان داشتند؟ 31
5. هد ف جامعه شناسی پوزیتویستی را به صورت مختصر بنویسید. 31
6. ماکس وبر کیست؟ وی از اندیشههای چه کسی تأثیر پذیرفت؟ 32
7. موضوع جامعه شناسی از دیدگاه ماکس وبر یا مکتب تفهمی چیست؟ 32
8. چرا جامعهشناسی ماکس وبر به جامعه شناسی تفهمی معروف شده است؟ 32
9. روش جامعهشناسی تفهمی را توضیح دهید؟ 32-33
10.به نظر ماکس وبر جامعهشناسی علمی با چه محدودیتی روبرو است؟ 33
11.هدف جامعه شناسی تفهمی چیست؟ در این صورت جامعهشناسی بیشتر چه جنبهای پیدا میکند؟ 33
12.موضوع جامعه شناسی انتقادی چیست؟ از این لحاظ به جامعهشناسی پوزیتیویستی میماند یا جامعهشناسی تفهمی؟ 33
13.روش جامعه شناسی انتقادی چیست؟ 34
14.هدف جامعهشناسی انتقادی چیست؟ 34
15.از دیدگاه جامعه شناسی انتقادی چرا جامعهشناسی پوزیتویستی و تفهمی، دیدگاهی محافظهکارانه دارند؟34
درس هفتم- پیشینة علوماجتماعی در یونان و جهان اسلام
1- آیا قبل از قرن نوزدهم و بنیانگذاری جامعهشناسی توسط اگوست کنت، دانشاجتماعی وجود داشته یا خیر؟ توضیح دهید. 36
2- قبل از غلبه حسگرایی، اندیشمندان یونانی و مسلمان، علوم را براساس موضوع چگونه دستهبندی میکردند؟ چند تن از این اندیشمندان را نام ببرید. 37
3- علوم نظری و علوم عملی را تعریف کنید.کدام یک از این دو، معنایی معادل علوم انسانی دارد؟ 37
4- بخشهای اصلی علوم نظری را نام برده و توضیح دهید. 37
5- اندیشمندان قبل از قرن نوزدهم، علوم عملی را به چند بخش تقسیم میکردند؟ 38
6- آیا متفکران مسلمان و فلاسفه یونان باستان با علوم انسانی آشنا بودهاند؟ دلیل خود را بنویسید. 38
7- دانشاجتماعیمتفکران مسلمان چه تفاوتی با جامعهشناسی پوزیتیویستی و جامعهشناسی تفهمی دارد؟ 38
8- جامعهشناسی انتقادی برای آن که توان داوری ارزشی و هنجاری داشته باشد، چه راهی پیش میگیرد و در این راستا با چه مشکلی مواجه میشود؟ 38
9- چرا متفکران مسلمان قبل از قرن نوزدهم، برای داوری ارزشی و هنجاری دربارة پدیدههای اجتماعی مشکلی ندارند؟ 38
10- متفکران قبل از قرن نوزدهم، «عقل» را به چند دسته تقسیم میکنند؟ هر کدام را توضیح دهید. 39
11- فارابی علم اجتماعی را چه مینامید؟ چرا؟ 39
12- منظور علامهطباطبایی از «اعتباریات» چیست؟ پدیدههای اعتباری پیامد کدام عقل است و توسط کدام علوم مورد بررسی قرار میگیرند؟ 40
13- دو ویژگی اعتباریات یا پدیدههای اعتباری را بنویسید. 40
درس 8-جهان اجتماعی و جهان طبیعی
1- ویژگیهای مشترک موجودات زنده یا موجودات اندامواره (اُرگانیک) را بنویسید. 45
2- ابیاتی مانند«بنیآدم اعضای یکپیکرند»، بیانگر تشابه بین چه پدیدههایی است؟ 45
3- چه مشابهتهایی بین جهاناجتماعی با موجودات زنده، وجود دارد؟ 46
4- مهمترین تفاوت بین جهاناجتماعی با موجودات زنده، چیست؟ توضیح دهید. 46
5 – آگاهی و شناختی که جهاناجتماعی بر اساس آن شکل میگیرد، فردی است یا جمعی؟ با ذکر مثال. 47
6- «فرهنگ» را تعریف کنید. 47
7- فرهنگ چگونه از نسلی به نسل دیگر منتقل میشود؟ اهمیت این فرایند چیست؟ دو مورد. 48-47
8 – در چه صورتی جهان اجتماعی یک جامعه فرو میریزد؟ 48
9- جهان اجتماعی چگونه به بازتولید خود میپردازد؟ 48
درس 9- اجزا و لایههای جهان اجتماعی
1. اجزای جهاناجتماعی به چند صورت مختلف تقسیم بندی شدهاند؟ نام ببرید. 50-51
2. تقسیم اجزای جهاناجتماعی را « براساس نظام اجتماعی»، توضیح دهید. با ذکر مثال. 50
3. تقسیم اجزای جهان اجتماعی را براساس اندازه و دامنه، توضیح دهید. با ذکر مثال. 51